اصالت و ماهیت
تاریخ نشست: ۲۶/۹/۸۹
موضوع مورد بحث: اصالت و ماهیت
(صدور عقول ـ فرشته باوری ـ علم معرفه)
جملات کلیدی:
ـ ملا صدرا اصالت و ماهیت را در ایستادگی وجود و حضور مطرح می کند.
ـ عرض از ساختار بحث می کند. مثلا در تعریف یک دیوار عرض با آجر و سیمان و به طور کلی مصالح سرو کار دارد.
جوهر از هویت سخن می راند. ( دیوار بلند ـ محکم ـ کوتاه ...)
ـ دو رویکرد در مورد هویت وجود دارد: هویت به معنای ثبات و دوام
هویت به معنای وحدت در کثرت
ـ در غرب هویت را به چند معنا به کار می برند:
گاهی آن را در معنای تشخیص لحاظ می کردند و می گفتند آنچه موجب تحقق شی است نسبت به تحقق آن شی حقیقت یا ذات نامیده می شود.
وقتی هویت شی یک ماهیت کلی باشد آن را هویت می نامند. اما چنانچه جزیی و کلی بودن آن مد نظر نباشد آن را حقیقت می نامند.
ـ هر چیزی به جز خود نیست. انسان انسان است و درخت درخت. بنابراین انسان درخت نیست و درخت انسان نیست.
ـ همه ی موجودات عالم دستخوش تغییرند و چهره عوض می کنند اما این دگرگونیها بر ماهیت و هویت فرد تغییر ایجاد نمی کند. بدین معنا که هر کس در دوران کودکی ـ نوجوانی ـ میانسالی و پیری همان کس است.
ـ در واقع وحدت و هویت امور و پدیده ها در عین تغییر و دگردیسی با واژه هایی چون همان ـ هویت و وحدت بیان می شود. و فراگرد تغییر با کلماتی چون دیگر گونگی ـ مغایرت ـ تباین ـ دیگربودگی ـ دگرسانی ـ دگردیسی ـ تفاوت ـ استحاله و تجدد افاده می شود.
ـ مقابل هویت غیریت یا دیگر بودگی قرار دارد.
ـ وقتی سخن از دیگر بودگی و مغایرت به میان می آید باید برزخی را که میان آنچه موجود است و وجود که در ساحت آن عناصر نا اندیشیده قرار می گیرد در نظر داشت. این بعد نا اندیشیده مناسبت میان انسان و وجود را معلوم می سازد.
ـ حکیم بوعلی اعتقاد دارد ارتقاء بشر توسط فرشته انجام می گردد. فرشته ها راهبر و راهنمای نفس عاشقی اند.
انسان و فرشته دو یکتایی اند که به وحدت می رسند. (هویت به معنای وحدت در کثرت)
ـ فرشته باوری تاویل گر باطن انسان است.
